Prindërit, në mediat sociale, shkruajnë se rritja e një fëmije ka të bëjë gjithnjë me përpjekjen për të gjetur një ekuilibër midis asaj që duhet t’i bëjnë të ndihen sikur mund të bëjnë gjithçka në jetë dhe nga ana tjetër, duke i bërtitur vazhdimisht:” Nuk mund ta bësh këtë!”
Duke lexuar artikuj nga psikologë të njohur të fëmijëve, shpesh mund të hasim në sugjerime për mos përdrur kufizime gjatë rritjes së një fëmije, por të gjithë ne e kuptojmë se kjo është pothuajse e pamundur.
Por cilat gjëra nuk duhet t’ua ndaloni fëmijëve?
1. Të qara dhe rroba të grisura.
Fatkeqësisht për prindërit, mënyra më e mirë që një fëmijë të mësojë rreth botës së jashtme është të ecë përreth dhe të eksplorojë mjedisin. Nuk është për t’u habitur që në këto momente fëmija harron se sa kushtojnë rrobat, si dhe emrin e stilistit, emri i të cilit është shkruar në etiketë, ndërsa ata e njollosin veshjen në bar.
Nëse shqetësoheni nga shpenzimet, mbase është më mirë t’i ndani veshjet e fëmijëve në një pjesë për shëtitje dhe një pjesë për të ashtuquajturat ngjarje zyrtare?
2. Ngrënia e ushqimeve të shpejta.
Le të jemi të sinqertë: pothuajse çdo fëmijë e pëlqen atë: të gjitha ato ushqime të kripura, petulla me yndyrë dhe ëmbëlsira që lënë një masë ngjitëse në duart e fëmijëve, të cilët më vonë shkojnë dhe prekin gjithçka rreth tyre. Kur prindërit ndalojnë këtë lloj ushqimi, ai bëhet një tabu në mendjen e fëmijës dhe hahet në mundësinë e parë.
Ekspertët besojnë se prindërit duhet të blejnë herë pas here ushqim të shpejtë për fëmijët, në mënyrë që t’i bëjnë të kuptojnë se mund të kenë një pako patate të skuqura në shtëpi pa pasur nevojë të hanë të gjithë çantën menjëherë. Për më tepër, fëmijët do të kuptojnë se nuk ka nevojë të fshehni një qese me karamele të ngrënë fshehurazi nga nëna e tyre.
3. Shpenzimi i parave personale për gjëra të padobishme.
Sipas një studimi, fëmijët modernë shpesh shpenzojnë para për të bërë shëtitje me miqtë, për pajisjet digjitale ose shkarkimet, lodrat, rrobat ose këpucët dhe për ushqimin ose tarifën e transportit. Shumë prindër e konsiderojnë si marrëzi të shpenzojnë para për gjëra të padobishme, kështu që ata shpesh përpiqen ta kufizojnë fëmijën të bëjë blerje të panevojshme me ndihmën e ndalimeve/ kufizimeve. Sidoqoftë, prindërit duhet të ndalojnë përdorimin e kësaj qasjeje për 2 arsye:
a. Para së gjithash, pasi t’i keni dhënë para fëmijës, ai është bërë pronë e tyre. Dhe janë vetëm ata që mund të vendosin se si do t’i shpenzojnë. Kjo është veçanërisht e rëndësishme në familjet ku fëmijët fitojnë para për të bërë punët e shtëpisë.
b. Së dyti, mund të jetë e dobishme për një fëmijë të shpenzojë para dhe më pas të pendohet që e bëri. Vetëm në këtë mënyrë do të mësojnë se si t’i kontrollojnë shpenzimet e tyre dhe të dallojnë dëshirat e momentit aktual nga nevojat vërtet të rëndësishme.
4. Të qenit i shkujdesur.
Psikologët janë seriozisht të shqetësuar se fëmijët modernë janë shumë më në ankth, të preokupuar dhe në depression, në krahasim me gjeneratat e mëparshme. Arsyeja fsheh pjesërisht faktin se shumë fëmijë duhet të marrin pjesë në diçka të ngjashme me një garë për të fituar njohuri të caktuara. Kurrikula shkollore po bëhet gjithnjë e më e vështirë dhe e ngopur, numri i tendencave po rritet gjithashtu dhe mediat sociale shpesh bëjnë që fëmijët të ndihen të vegjël në krahasim me ato që e rrethojnë.
Kjo është arsyeja pse një fëmijë modern ka nevojë që të mos bëjë asgjë. Nëse ka hapësirë të lirë në orarin e fëmijës, mos nxitoni ta mbushni atë me detyra të reja.
5. Lënia e ditëve të shkollës.
Ndonjëherë madje mund të kemi nevojë të krijojmë kohë të lirë për fëmijët artificialisht, veçanërisht kur vërejmë se janë të dëshpëruar ose të tensionuar. Performanca e mirë akademike nuk është gjëja kryesore, gjëja kryesore është shëndeti mendor dhe psikologjik i fëmijës të dënuar me detyrat e shkollës. Nëse shihni se fëmija juaj ka nevojë për pushim, jepuani një mundësi që të qetësohen dhe të dëgjojnë veten e tyre: Çfarë duan? Çfarë u pëlqen të bëjnë? Për çfarë po ëndërrojnë? Sepse nganjëherë është e vështirë të gjesh kohën dhe energjinë për të kërkuar përgjigje për pyetje kaq të thjeshta në vorbullën e të gjitha detyrave që kanë prindërit dhe fëmijët.
6. Argumentimi me të rriturit.
Ky lloj ndalimi mund të jetë i rrezikshëm kur bëhet fjalë për fëmijët të vegjël. Është e rëndësishme për ta të dinë që jo të gjithë të rriturit janë njësoj të mirë dhe jo të gjitha veprimet dhe kërkesat e tyre duhet të kryhen menjëherë.
Sa i përket fëmijëve që janë më të rritur, është më shumë çështje etike. Fatkeqësisht, mençuria dhe drejtësia po bëhen gjithnjë e më pak të varura nga mosha e një personi. Ndonjëherë një i moshuar mund të gabojë për diçka ose të sillet në një mënyrë të pasjellshme.
Ështe e rëndësishme të mësoni si të mbroni mendimin tuaj dhe kufijtë personalë në këto situata. Të rriturit, nga ana e tyre, duhet të mësojnë pasardhësit ta bëjnë këtë pa argumente dhe fyerje.
Nëse mendoni se keni humbur kontrollin mbi fëmijët, sepse kanë filluar të argumentojnë shumë shpesh me ju, thjesht mbani mend se të grindurit është një fushë beteje për 2, jo vetëm për një person. Dhe tregojini fëmijës një shembull pozitiv duke argumentuar në kërkim të një kompromisi.
7. Zgjedhja e rrobave.
Sytë e shumë prindërve fillojnë të zbehen gjatë blerjes me fëmijët e tyre. Dhe nuk është vetëm për shkak të çmimeve, gamës së madhe të zgjedhjeve dhe argumenteve të vazhdueshme, por edhe për shkak të faktit se ata nuk pajtohen me gjërat që pëlqejnë fëmijët. Psikologët u kërkojnë prindërve të ruajnë qetësinë. Në fund të fundit, nuk jeni ju që do t’i vishni ato xhinse.
Është më mirë ta lini fëmijën tuaj të zgjedhë vetë për 2 arsye:
a. Duke bërë këtë, një fëmijë formon “veten”. Ata punojnë në individualitetin e tyre dhe gjejnë vendin në shoqëri.
b. Arsyeja e dytë është më pragmatike: fëmija do t’i veshë ato rroba në vend që t’i fshehë në thellësinë e dollapit.
8. Të qenit të pabindur.
Shumë prindër përdorin termin “fëmijë i pabindur”. Ky është një fëmijë, i cili automatikisht i bindet dhe bën gjithçka që kërkohet. Ky fëmijë do të rritet duke u binduri dhe nuk ka shanse të ngrihet në këmbë për veten ose interesat e veta. Dhe na besoni, të tjerët rreth tyre do të jenë të lumtur të përfitojnë nga kjo veçori.
9. Të bërit gjëra që janë për të rritur.
Psikologët modernë thonë se fëmijët kanë filluar të piqen shumë shpejt. Epo, nuk është për t’u habitur, veçanërisht në një botë ku ata gjithmonë dëgjojnë, “Ju nuk jeni më fëmijë”.
Fëmijët nuk do të rriten mendërisht me kërcitjen e gishtërinjve të dikujt. Ata mund të pretendojnë të jenë të pjekur, por nuk do të jenë gati për vështirësitë që sjell adoleshenca. Nëse fëmija ruan interesat dhe hobit e fëmijërisë për një kohë të gjatë, nuk ka asnjë kuptim t’i ndaloni nga këto gjëra. Lëreni fëmijën të rritet me ritmin e vet.
10. Luajnë video-lojra.
Hulumtimet zbuluan se video-lojërat janë më të dobishme për trurin e një fëmije sesa të parit TV. E gjitha sepse lojërat mësojnë trurin të reagojë shpejt dhe të lexojë informacionin. Kjo aftësi do të jetë e dobishme për fëmijët kur të rriten dhe të jetojnë në një mjedis të përparuar teknologjikisht që është edhe më i zhvilluar se ai aktual.
4.9 milionë vizitorë në zonat e mbrojtura në Shqipëri, Kumba...
Fshehën kokainën në lëkurë të kafshëve, të dyshuarit dalin s...
Ismaili: Sektori financiar në Kosovë stabil dhe mirë i kapit...
“E lirë je prej meje”, a po ftohen raportet mes Gjestit dhe ...
Deponim dhe kundërmim, kriza me mbeturina në shtetet e Ballk...
Dita e ndeshjes, Kosova pret në ‘Fadil Vokrri’ Lituaninë